Pies widzi świat nosem. Jest drapieżnikiem, więc zmysł węchu jest u niego zmysłem przewżającym – potrzebnym do namierzenia ofiary. Jego zdolności węchowe są 10 000- 100 000 razy większe niż człowieka (Jenkis 2018, Jezierski 2011). Nabłonek węchowy psa ma powierzchnię od ok 75 cm2 u jakmnika do -250 cm2 u bloodhounda podczas gdy u człowieka to tylko 3-5cm2 (Gawkowski 2016). Pies ma ok 220milionów receptorów zapachowych, podczas gdy człowiek ma ich tylko 5 milionów (Correa 2016). Czułość jego węchu jest tak duża, że potrafiłby wyczuć jedną cząsteczkę krwi rozpuszczoną w 5,7l wody (Jenkis 2018), wykryć jedną cząsteczkę substancji chemicznej w jednym litrze powietrza – 2,7 x 10²³, rozpoznać obecność soli kuchennej w 0,01% roztworze wodnym. Psy wyczuwają także niektóre zapachy z odległości ponad 1 km, a nowofundlandy na statku wyczuwają ląd z odległości nawet 16 km, Przypuszcza się, że u psa występuje conajmniej jeden więcej rodzaj receptorów węchowych niż u człowieka (Gawkowski 2016)
Wszystko to sprawia, że człowiek korzysta z psiego nosa wykorzystując go do wykrywania:
narkotyków ( haszysz, marihuana, ekstazy, amfetamina, LSD, kokaina i heroina - dobrze wyszkolony pies jest w stanie zidentyfikować conajmniej sześć spośród wymienionych materiałów)
materiałów wybuchowych – min. Dynamit, trotyl, materiały pirotechniczne używane do petard i sztucznych ogni – pies wykrywający potrafi zlokalizować 8 spośrod 10 materiałów.
min przeciwpiechotnych – metodą REST na podstawie obwąchiwania próbek powietrza zassanego znad miejsc, gdzie spodziewane są miny
środków używanych do podpaleń
zapachów ludzkiego ciała
żywych ludzi
psy lawinowe – syganlizują zlaezienie człowieka kopaniem i szczekaniem, jeden pies jest w stanie przeszukać 1ha pola lawinowego w 30 min, szczegółowo w 2h,
psy gruzowiskowe- szkolone do poszukiwania żywych ludzi w celu udzielenia szybkiej pomocy. Po przeszukaniu pod kątem znajdowania żywych ludzi wprowadza się psy poszukujęce zwłok. Sa jednak psy szkolone do wyszukiwania zarówno żywych ludzi jak i zwłok, które wykonują swoja pracę w zależności od komendy podanej przez przewodnika)
komórek rakowych
feromonów - np. wykrywanie rui u krów
Nosework ma swoje początki właśnie w szkoleniu psów tropiących na potrzeby służb mundurowych. Podczas pracy z psami jego twórcy zauważyli bardzo pozytywny wpływ pracy wechowej na psy i postanowili zwiększyć jej dostępność.
Każdy pies może być mistrzem noseworku! Jeśli Twój pies ma nos śmiało możecie spróbować swoich sił w tym sporcie. Zadania, które pies dostaje w trakcie terningu można porównać do rozwiązywania superciekawych łamigłówek matematycznych. Jeśli do tego dodamy dopaminę, która wydziela się w mózgu psa podczas węszenia – dostajemy idealny przepis na satysfakcjonującą, przyjemną i nigdy nie nudzącą się pracę z psem, podczas której pies nadpobudliwy uczy się koncentracji i wyciszenia, a pies lękliwy uczy się pokonywać samodzielnie drobne przeciwności losu – przez to pracuje nad swoją pewnością siebie.
Podstawą sukcesu teamu i detekcji zapachu jest współdziałanie psa z przewodnikiem. Przewodnik musi potrafić czytać psa i sygnały które ten mu wysyła, a w razie konieczności służyć wsparciem. Pies za to uczy się rozpoznawania zadanego zapachu, wyodrębniania go z pośród zapachów zwodniczych i sygnalizowania przewodnikowi czy i gdzie go zlokalizował .
Człowiek uczy się czytać swojego psa, pies uczy się sygnalizować człowiekowi – Tak! Znalazłem to! Jest właśnie tutaj!
Wszystko to umożliwia ciekawe i satysfakcjonujące wspólne spędzanie wolnego czasu i wpływa na tworzenie więzi pomiędzy psem a jego przewodnikiem.